Update over de nachtangsten

Begin vorig jaar schreef ik over de nachtangsten van Skyler en een maand later kwam ik met een update na het veranderen van de avondroutine. We begonnen met Slaapklets voor kleuters, lieten hem geen televisie meer kijken of spelen op de iPad en we zorgden voor veel rust en regelmaat. Na vrijwel iedere avond huilen gingen we naar hele rustige avonden en dus leek het allemaal te helpen. De nachtangsten waren dan niet verleden tijd; het was rustiger ’s avonds en op een enkele keer na hoefde hij niet te huilen. We zijn inmiddels anderhalf jaar verder. Hoe gaat het nu?

Nachtangsten

Laat ik eerst nog eens vertellen wat nachtangsten precies zijn. ‘Bij kinderen met nachtangsten zien we dat het kind wakker lijkt te worden, erg overstuur is, gilt, schreeuwt, druk kan bewegen en zelfs om zich heen kan slaan of schoppen. Het kind lijkt wakker, maar is niet te bereiken om getroost of gerustgesteld te worden. Het lijkt helemaal niet in de gaten te hebben dat de ouder bij hem/haar is en vaak wijst het pogingen om het te troosten zelfs resoluut af. Nachtangsten (ook wel Pavor Nocturnus genoemd) zijn dus iets anders dan nachtmerries en ze vragen dan ook om een heel andere reactie van de ouder dan nachtmerries. Nachtmerries ontstaan in de REM-fase van de slaap, de Rapid Eye Movement fase, zo genoemd omdat de ogen in deze fase veel bewegen. Deze REM-fase is de fase van de slaap waarin we dromen en logischerwijs dus ook nachtmerries kunnen hebben. Nachtmerries doen zich over het algemeen voor in het tweede gedeelte van de nacht of in de vroege ochtend. Bij nachtangsten is er geen sprake van dromen. Nachtangsten ontstaan wanneer het kind van een lichtere fase van slapen naar een diepere fase van slapen gaat. Tijdens het slapen maakt een mens een aantal slaapcycli door, van gemiddeld zo’n ander half uur. Aan het einde van zo’n slaapcyclus slapen we wat minder vast, voordat we over gaan naar de volgende cyclus waarin we weer dieper gaan slapen. Wanneer deze overgang niet helemaal soepel verloopt kunnen nachtangsten ontstaan. Het kind ontwaakt niet echt, maar slaapt ook niet rustig verder. In deze toestand kan het kind een soort paniekaanval krijgen, de nachtangst. Deze angsten doen zich in het eerste gedeelte van de nacht voor, meestal zo’n één tot drie uur na het naar bed gaan.’

Paniekerig

Bij ons klopt dit precies. Skyler ligt rond half 8 in bed en tussen half 10 en half 11 begint het meestal. Wat inderdaad dan heel vervelend is, is dat je niet tot hem doordringt. Skyler schreeuwt, kijkt paniekerig uit zijn ogen, maar is niet wakker. Als je hem probeert te troosten en te kalmeren wordt het alleen maar erger. Wat we ook merken is dat hij op zulke momenten heel bezweet is. We zijn op zo’n moment bij hem, maar meer dan dat kunnen we niet doen. Maddox wordt er ook vaak wakker van en dus staan we allebei een kind te troosten. De volgende dag herinnert Skyler zich helemaal niks, maar we merken dat ‘ie op die ochtenden wel minder goed is uitgerust. Bovendien is hij heel snel heel hees dus na zulke taferelen in de avond, is de volgende dag zijn stem minder goed. Vergt natuurlijk ook energie.

Stuk beter

Vorig jaar schreef ik over het feit dat het bijna iedere avond wel raak was. Na het invoeren van de Slaapklets om rustig de dag af te sluiten en het skippen van de schermen na het avondeten ging het een heel stuk beter. Toch hebben we het nooit helemaal onder controle kunnen krijgen. Er zijn weken geweest dat het heel rustig was, maar er zijn ook weken gehad dat we dagelijks naar boven konden.

Zomervakantie

Tijdens de zomervakantie merkten we een groot verschil. In de caravan was het relatief rustig en hebben we het slechts vier keer gehad in drie weken tijd (sorry campingburen), maar eenmaal thuis was het iedere dag weer raak. Wij denken dat dat kwam omdat er geen vast ritme in onze dag zat. Hij was onrustig in zijn hoofd, vond het spannend om naar groep 3 te gaan, verveelde zich een beetje die laatste twee weken thuis en we hadden een vakantieritme en geen schoolritme. Inmiddels is de school weer begonnen, heeft iedere dag een soort van planning en is het weer rustiger.

Ontspanning

Slaapklets hebben we niet meer in gebruik omdat we merkten dat er iedere avond zo’n beetje dezelfde antwoorden kwamen op dezelfde vragen. Ik heb geschreven over andere journals en denk dat ik een andere variant ga proberen. Skyler is nog steeds niet zo’n prater, maar er gebeurt wel veel in zijn nieuwe leventje op school. De schermen ’s avonds zijn niet helemaal afgeschaft, maar we hebben het wel heel rustig zo na het eten. Hij vindt het dan soms fijn om ter ontspanning een filmpje te kijken of een rustig spelletje te spelen. Ik waak er dan wel voor dat het iets rustigs is. Als hij niet genoeg ontspant, gaat het ook weer de verkeerde kant op. We proberen dit dus per dag te bepalen. Als hij ’s middags met een vriendje heeft gespeeld vindt hij het ontzettend fijn om even uit te tunen en zijn eigen ding te doen. Maar soms merken we ook aan alles dat een scherm niet veel goeds doet en kan hij met zijn Lego gaan spelen. Al met al hebben we het weer redelijk onder controle nu hij weer naar school gaat.

Rustige avonden

Van het weekend kwamen er vrienden eten en dan is Skyler heel actief. Hij vindt dat mega gezellig en is dan onwijs druk. Toen zij weggingen om 20.00 uur was het voor Skyler daarna bedtijd. We lezen dan wel een boekje voor om tot rust te komen, maar toch horen we hem dan ’s avonds. Ondanks dat er geen schermen tevoorschijn zijn gekomen. Op zulke momenten doen we er beter aan om hem nog wel even iets voor zichzelf te laten doen, ook al ligt hij dan later in bed. Hij is dan wel meer tot rust gekomen.

Redelijk onder controle

Al met al is het redelijk onder controle, maar het speelt nog zeker bij ons thuis. Nachtangsten komen voornamelijk voor bij kinderen tussen de 18 maanden en 6 jaar en daarmee zit Skyler op het randje. Ze zeggen dat het te maken heeft met de rijping van een deel van de hersenen. Naarmate de hersenen steeds meer rijpen, zal de nachtangst afnemen. Skyler zit nu in een drukke fase qua school en nieuwe dingen leren, maar uiteindelijk wordt het gewoon dagelijkse kost en dan hoop ik dat het snel verleden tijd is hier in huis. Het is in ieder geval weer een stukje beter aan het worden. Lang leve ritme en regelmaat.