Thuis hebben we het altijd goed gehad en we hebben niks te klagen. Sterker nog: ik kan wel zeggen dat ik zelf redelijk verwend ben opgegroeid. Het is zeker niet zo dat ik alles maar mocht hebben en dat ik maar in mijn vingers knipte om iets voor elkaar te krijgen, maar er werd toch wel aardig wat geregeld voor mijn broertje en mij. We kregen zakgeld voor eigen spullen en moesten wel werken toen we eenmaal vijftien waren geworden, maar van dingen als kleed- en kostgeld was bij ons geen sprake. Mijn broertje en ik hebben ooit om kleedgeld gevraagd maar toen we hoorden wat we daar allemaal van moesten kopen en dat onze schoenen van Nike vaak al duurder waren, keken mijn broertje en ik elkaar al aan met de gedachte ‘laat maar!’ Haha. We kregen regelmatig nieuwe kleding, over speelgoed hoefden we ons geen zorgen te maken en toen we 16 en 18 werden, waren zowel de scooter als de rijlessen bekostigd en kon ik zorgeloos gaan studeren. Niks te klagen, dus.
Tikkeltje verwend
Mijn kinderen hebben ook wel alles wat hun hartje begeert. We hebben bakken vol met speelgoed omdat ik regelmatig dingen heb opgestuurd gekregen voor mijn werk, maar ook omdat ik het zelf toch af en toe wel leuk vind om te kopen als ik een mooie aanbieding tegenkom. Mijn kinderen hebben veel kleding want ja, dat vind ik nu eenmaal leuk om te shoppen. Opa en oma nemen weleens iets mee voor de kinderen, Skyler mag iets leuks uitzoeken als zijn rapport goed was en oma vindt het ook wel leuk om zomaar eens dingen mee te nemen. Van kleding tot een doosje Lego. Er staan spaarrekeningen open voor de kosten later en zo hebben we alles wel zo’n beetje gedekt.
De laatste tijd merk ik echter dat Skyler een beetje verwend uit de hoek begint te komen. Dan vraagt hij opeens of we iets nieuws kunnen kopen, of het pakketje toevallig niet voor hem is of wanneer hij weer eens geld krijgt om iets uit te zoeken. Daar beginnen mijn oren dan een beetje van te klapperen en dat roep ik dan ook direct tot halt. Je hebt genoeg, je krijgt genoeg en je hoeft er niet om te zeuren. Maar ja, leg dat maar eens uit aan een kleuter. Ze weten ook niet echt beter. Ik werd daar best wel onzeker over en wilde me dan ook een beetje verdiepen in de financiële opvoeding om hem de waarde van geld te leren. Skyler ziet het verschil van 10 en 50 euro aan het formaat Lego-doos (haha), maar 7 euro of bijvoorbeeld 15 euro is voor hem veel te abstract. Hij snapt ook niet dat het huis waarin we wonen ook wordt betaald en als ik heb gewerkt, dat dat dan niet gelijk betekent dat we naar de speelgoedwinkel kunnen rennen om iets moois uit te kiezen. Was het maar zo’n feest; dan had ik wekelijks bij Scotch & Soda gestaan, míjn speelgoedwinkel. Ik vroeg me ook een beetje af of we dit niet zelf hadden gedaan door de luxe waarin we verkeren.
Week van het geld
Anyway: financiële opvoeding dus. Waar begin je precies? Ik heb contact opgenomen met ’t Nibud (#nospon, maar pure interesse) en toevallig was het afgelopen week de week van het geld. Ik heb interessante informatie ontvangen die me een beetje op weg kan helpen. Kinderen die al op jonge leeftijd leren hoe ze met geld om moeten gaan, komen later minder vaak in de financiële problemen. Aan ons als ouders de taak om dit aan hen mee te geven. Maar wanneer begin je dan?
Vanaf zes jaar
Het Nibud vindt het belangrijk dat kinderen al vroeg leren omgaan met geld. Op 6-jarige leeftijd, als het kind op school officieel begint met rekenen en tellen, kan de financiële carrière starten. Skyler is dus nog iets aan de jonge kant en dat merk ik ook als ik de rest van het onderzoek lees. Kinderen tussen de 5 en 7 jaar krijgen nu minder snel zakgeld dan in 2013 en als reden wordt er vooral gegeven dat de ouders alles betalen en dat de kinderen nog onvoldoende met (de waarde van) geld bezig zijn. Dat zie ik dus ook thuis gebeuren. Als er wél zakgeld wordt gegeven aan vijfjarigen, wat ik zelf nog erg vroeg vind, dan kiezen de ouders voor zo’n 50 cent in de week. Hiermee zou je wel een goede start kunnen maken, door hen te laten zien hoe vaak je dit moet ontvangen alvorens je er iets leuks mee kunt doen. Zijn ze 6 of 7, dan is dat gemiddeld 1 euro per week.
Besef van de waarde
Mijn eigen onzekerheid is vooral dat ik graag wil dat Skyler beseft hoeveel tien euro is. Dat je er niet zomaar om mag vragen kan ik hem uitleggen, maar tien euro lijkt voor hem behoorlijk vanzelfsprekend. In het onderzoek lees ik dat dat eigenlijk niet zo gek is, aangezien maar 58 procent van de 6- en 7-jarigen euromunten op volgorde van laag naar hoog kan leggen. Het waardebesef komt dan pas een beetje op. 96 procent van de kinderen van 10 jaar en ouder kan dit. Verklaart ook wel waarom de omslag qua hoeveelheid zakgeld, het leren pinnen samen met de ouders en het ontvangen van andere zaken zoals bijvoorbeeld een mobiele telefoon vanaf deze leeftijd ter sprake komt.
Extra ‘inkomsten’
Kinderen verdienen ook vaak een beetje geld met klusjes in en rondom het huis. Je kunt dan denken aan huishoudelijke taakjes, helpen in de tuin, samen de auto wassen. Hier wordt meestal een euro voor gegeven, maar dan ook vaak pas vanaf de leeftijd van 6 jaar. Ik weet wel waar dat vandaan komt; 4- en 5-jarigen zijn echt nog erg aan het kleuteren en vanaf 6 jaar en groep 3 zie je wel dat ze een echte groeispurt doormaken en veel gaan leren. Op deze manier kun je ze dus ook iets bijbrengen qua geld en de waarde ervan, dat je het ook een soort van kan verdienen in plaats van simpelweg alles maar te krijgen. Ik ga dit zeker in gedachten houden voor als Skyler eenmaal gaat starten in groep 3.
91 procent van de kinderen krijgt (nog) op andere manieren geld dan via zakgeld en/of betaalde klusjes. Geld voor het rapport, de verjaardag, de vakantie en zomaar van anderen (zoals opa’s en oma’s) zijn de meest voorkomende bronnen van deze overige inkomsten. Een fijn geweten, want dat is hier dus ook het geval.
Mijn onzekerheid
Mijn onzekerheid is voor velen herkenbaar, als ik het onderzoek mag geloven. Niet alleen vindt een kwart van de ouders het lastig om hun kind iets te weigeren (hallo Shir), ook vindt een vijfde van alle ouders het moeilijk om zijn kind met verleidingen te leren omgaan. De financiële opvoeding is dus voor velen ook nog een beetje lastig en veel mensen zitten met dezelfde soort vragen als ik. Op verwende uitspraken kan ik hem dus gerust aanspreken; gesprekken over de waarde van geld stellen we nog maar even uit.
Als je zelf meer wilt lezen over dit onderwerp, kun je hier kijken!
Interessant onderwerp. ik denk dat veel ouders hier zoekende in zijn. We hebben tegenwoordig veel luxe om ons heen. hoe voorkom je dat dat vanzelfsprekend wordt voor kinderen?
Door er zelf ook wat gematigder mee om te gaan. Voorbeeld doet volgen. Dus als jij alles klakkeloos aanschaft (van koffje buiten de deur, tot betaalde uitjes i.p.v. samen puzzelen. Of van 10 cadeaus i.p.v. 3) en voor jezelf ook regelmatig nieuwe dingen koopt. Dan denkt je kind dat dat de norm is. Wil je dat je kind anders leert? Dan zul je zelf anders moeten doen in mijn ogen.
Hier zit ik ook mee, fijn dat je hierover schrijft. Mijn zoon(3,7 jaar) denkt ook vanzelfsprekend dat hij iets mag uitzoeken als we de stad in gaan. Ik probeer hem dan ook uit te leggen, dat hij niet elke keer wat krijgt als we daar zijn. Het is wel een belangrijk onderwerp om je kinderen mee te geven. Ik zal zeker de site raadplegen, Thanks!
ik ben een verwend nest en roon niet en ik wilde dus dat niet door geven aan onze meiden en ze wel zelfstandelijk laten worden met geld. ik heb nooit hoeven werken want alles werd betaald of gekocht voor mij en nu bij onze kids moeten ze wel werken voor hun centjes 😉 ik vond het heerlijk hoor maar je mist gewoon een stuk opvoeding als je alles maar voorgeschoteld krijgt. en tuurlijk krijgen ze genoeg hier maar wij laten ze zelf ook dingen kopen als ze iets willen en dan zien ze ook de waarde van geld in
Wij zijn al met zakgeld geven bezig, vooral omdat ik inderdaad het besef bij hun wil kweken dat dingen geld kosten. Soms hebben ze genoeg geld gespaard en dan kunnen ze zelf iets uitzoeken in de speelgoedwinkel. Hoe leuk is dat?!
Ik zag laatst een filmpje van Mayim Bialik (Amy van the big bang theory) waarin ze vertelde dat ze haar kinderen juist geen zakgeld geeft. Hoewel ik het meer eens ben met de insteek van het Nibud was dat ook wel een heel interessante andere kant!
Wel goed dat je hier al op tijd aandacht aan besteed, lijkt me inderdaad wel een moeilijke kwestie als je het financieel gewoon goed hebt en daar ook van wil genieten.
Hier gaan we er wel mee starten op 5 jaar. Omdat ze er op school wel al mee bezig zijn. (Ik ben Belgische, dus mss anders dan in Nederland.)
Vanaf 01/05/2019 krijgt hij van ons zakgeld. We twijfelen nog tussen 50 cent of 1 euro per week.
Hij doet ook al een half jaar klusjes om centjes te verdienen. (Ook iets wat van school uit is gekomen.)
We zien hem echt vooruitgaan in begrip geld. Deze week in de lego winkel was hij echt heel bewust aan het kiezen wat hij met zijn centjes voor zijn goed rapport ging doen.
Nog lang niet aan de orde hier, maar ik vraag me wel af hoe ik dat straks wil gaan doen.. ik kreeg zakgeld en vanaf mn 14de werkte ik – en daar kocht ik dan leuke dingen van, ging ik van uit en kocht ik beltegoed.
Maar nu hebben jonge kinderen al een telefoon… dat kost óók geld. Komt dat dan bovenop je zakgeld? Want van een paar euro per week een telefoonrekening betalen; houden ze niks over om van te leren en te sparen.