Ik moet nog vaak aan haar denken. Aan de wijze lessen die ze me gaf, waar ik de laatste tijd steeds meer aan denk omdat ik zo bezig ben met opbouwen. Opbouwen qua energie, mijn sociale leven, mijn freelance werkzaamheden.
Het was vorig jaar rond deze tijd dat ik haar ontmoette bij de stichting waar mijn man en ik een aantal bijeenkomsten hebben bijgewoond over ‘hoe om te gaan met kinderen als een van de ouders kanker heeft’. Wij wilden het samen zo goed mogelijk voor onze kinderen doen. Hoe reageren ze, ook op de latere termijn en wat doe je met verdriet in het gezin? We hadden tal van vragen. Zo fijn dat deze stichting er is om je als ouders of naasten op te vangen als je andere vragen hebt dan over het medische stuk.
Mijn man en ik kwamen de ruimte binnen. S. zat daar met haar zus. Ze zag er ‘normaal’ uit, een mooi lief gezicht en ze maakte wat grapjes toen we binnenkwamen. Direct had ik een fijn gevoel bij haar. Ze bleek alleenstaande moeder en haar zus ondersteunde haar. En, zo bleek later uit haar verhaal, ze was uitbehandeld.
Ik weet nog na de eerste sessie dat ik, toen we thuiskwamen, tegen mijn man zei dat ik even moest gaan wandelen. Ik moest het tot me door laten dringen. Een jonge moeder, iets ouder dan ik, met een klein kind, wetende dat ze aan haar laatste levensfase was begonnen. Het greep me. Ik heb gehuild tijdens de wandeling. Het is zo confronterend. Zo kan het ook lopen. Mijn grootste nachtmerrie en mijn grootste angst.
De sessies werden begeleid door twee gespecialiseerde psychologen. Al onze vragen werden behandeld en beantwoord. In de groep was ruimte voor ieder zijn eigen vragen. De vragen van haar waren natuurlijk van een andere aard dan die van mij. En dat was voor mij in het begin lastig. Ik voelde me bijna bezwaard dat ik vragen had over onze opvoeding in combinatie met deze situatie en wat wij als ouders eraan konden doen om onze kinderen de juiste begeleiding te bieden, terwijl je weet dat zij er straks niet meer zou zijn.
De psychologen zijn hier natuurlijk in getraind en begeleiden dit op een goede manier. Maar het mooiste vond ik dat ze – toen ik mijn verhaal vertelde en eerlijk toegaf dat ik me een beetje bezwaard voelde – zei dat elk verdriet er mag zijn. Dat iedereen die deze ziekte doormaakt het vreselijk mag vinden, het ergste in je leven mag vinden. Dat we het niet kunnen vergelijken omdat het gewoon ook heel anders is. Maar iedereen recht heeft op zijn eigen verdriet en angst. Ik vond het zo knap van haar. Zo sterk. Verdriet naast verdriet. Zonder oordeel.
Hierna lukte het me ook om me open te stellen en mijn vragen en onzekerheden aan de groep voor te leggen. Dat mocht er ook zijn, naast alle andere verhalen en angsten van de anderen in de groep. We oordeelden niet over elkaar. En dat schept ruimte om je eigen verdriet onder ogen te komen. Het is zo apart want ik heb iemand in mijn omgeving gehad die mijn ziekte – naar mijn gevoel – bagatelliseerde. Dat deed me verdriet. En dan denk ik weer aan haar, juist zij, die ondanks haar slechte prognose, mij en de anderen de ruimte kon geven dat wij ons rot voelden, verdrietig waren dat we deze ziekte hadden, de onzekerheid of je het als moeder wel goed doet als je zelf zo ziek bent. Daarnaast was ze zo blij voor me dat mijn prognose goed was. Heel bijzonder.
Maar waarom ik de laatste tijd dus vaker aan haar denk is omdat ze mij een wijze les gaf. Ze had nu voor de tweede keer kanker. De eerste keer was ze (volgens haar) veel te snel weer gaan werken, veel te snel weer willen dat het allemaal weer ‘normaal’ was. En ze zei dat ze het gevoel had dat dit haar nu in deze situatie gebracht had.
‘Dus’, zei ze tegen me tijdens de laatste keer dat ik haar zag ‘laat me je een wijze les geven. Doe het alsjeblieft rustig aan, bouw heel langzaam op, laat je niet opjagen door jezelf en al helemaal niet door een ander. Als het kan, pak je je werk langzaam op. Geniet en neem de tijd om echt te herstellen.’
Momenteel ben ik bezig om langzaam weer mijn leven te leiden zoals daarvoor. Het is anders en dat probeer ik ook niet te veranderen. Ik bouw mijn werk langzaam op. Veel mensen hebben nog steeds veel geduld met me en ik weet dat ik niet zoveel geduld heb met mezelf momenteel. Misschien dat het daarom is dat zij nu veel in mijn gedachten is. Zou het kunnen zijn dat ze me ergens van boven herinnert dat ik het echt rustig moet opbouwen? Wie weet. Het helpt me in ieder geval wel om het rustig aan te doen en vaker op de rem te trappen.
Lieve sterke S., waar je nu ook mag zijn, bedankt voor deze mooie wijze les. Door jou herinner ik mezelf er telkens weer aan als ik te snel wil gaan, geniet ik nog meer en zie ik echt wel dat ik er wel weer kom, op mijn eigen tempo. X
Stonne Moerdijk is 39 jaar en moeder van twee kinderen. Getrouwd met Diderik en woont in Aalsmeer. Ze is ondernemer, hooggevoelig, houdt van lekker eten met gezellige mensen, is wandelgek, sport en shopt veel. Houdt van een opgeruimd huis, want ‘opgeruimd hoofd’. En ja, ze is herstellende van borstkanker en probeert er altijd het beste van te maken. Stonne schrijft iedere vrijdag voor Mommyhood.
