How2talk2kids workshop #1

Soms ontvang ik een uitnodiging in de mailbox waar ik direct razend enthousiast ‘ja, ik ben erbij!’ op reageer. Dat was het geval met de vraag of ik een korte workshop van How2talk2kids wilde volgen. Normaal duurt dit zo’n zes avonden en speciaal voor een groepje journalisten maakten ze een ‘intense’ versie waarin je een derde van de workshop kon volgen in zo’n drie uur. Afgelopen dinsdag was het zover. Ik bracht Skyler naar het kinderdagverblijf en reed daarna direct door naar Amstelveen waar ik werd opgewacht voor deze leuke ochtend.

How2talk2kids
How2talk2kids is een methode uit Amerika waar boeken en workshops over zijn. Heleen de Hartog bewerkte het boek en de workshop voor de Nederlandse markt en sinds 2006 geeft ze workshops en themabijeenkomsten door het hele land. How2talk2kids zegt het eigenlijk al: het is een methode die ons fijner en respectvoller laat communiceren met kinderen waardoor beide partijen zich veel beter gaan voelen. En dat is soms toch wel heel erg welkom. Nu moet ik eerlijk zeggen dat wij niet heel veel problemen hebben met Skyler en de bijbehorende peuterpuberteit. Skyler luistert goed, weet wat van hem verwacht wordt en wat de regels zijn hier in huis. Maar toch glippen er soms momenten voorbij waar mijn pannetje van gaat overkoken en waardoor ik toch wat heftig reageer. Resultaat: een kind dat opstandig wordt en helemaal niet meer doet wat ik zeg. How2talk2kids zorgt ervoor dat je beter kunt omgaan met de negatieve gevoelens van je kind, je grenzen kan stellen terwijl de relatie met je kind goed blijft, dat het kind verantwoordelijkheid kan nemen voor zijn gedrag en dit zoveel positieve invloed heeft, dat jouw kind meer zelfvertrouwen krijgt en een positiever zelfbeeld ontwikkelt. Kortom: effectief communiceren met je kindje. Ik was getriggerd door deze informatie en ging heel nieuwsgierig beginnen aan de workshop.

De workshop bestaat oorspronkelijk uit zes bouwstenen: omgaan met negatieve gevoelens, uitnodigen tot coöperatief gedrag, alternatieven voor straf, autonomie, prijzen en omgaan met rollen. Niet alleen worden deze zes bouwstenen behandeld tijdens de langere workshop; ook staan ze alle zes beschreven in het boek How2talk2kids. Mocht de workshop net even een stapje te ver zijn kun je uit het boek al erg veel informatie halen. Ik ben erin begonnen en vind het erg fijn geschreven! Het lijkt veel voor de hand liggend wat er allemaal behandeld wordt, maar toch hebben we allemaal soms net even dat extra duwtje of die reminder nodig hoe te handelen bij een driftkikkertje. Tijdens de workshop kwamen de eerste twee bouwstenen aan bod en dat zijn direct de belangrijkste. Als je die beheerst heb je al een heel goede start. Ik zal dan ook meer gaan vertellen over die twee punten; omgaan met negatieve gevoelens en uitnodigen tot coöperatief gedrag. Omdat het artikel anders veel te lang wordt, zal ik de tweede bouwsteen uitwerken in een volgend artikel.

Omgaan met negatieve gevoelens
Ik heb er al vaker over geschreven: als ik gestrest ben, is Skyler ook niet te genieten. Er is absoluut een verband tussen hoe kinderen ze zich voelen, wat ze oppikken van hun omgeving en hoe ze zich gedragen. Er is volgens How2talk2kids maar één oplossing hiervoor: accepteer het gevoel van je kindje. Hoe vaak hebben we geen tijd om eens écht naar ons kindje te luisteren? Hoe vaak vinden we stiekem gewoon dat ze zich hartstikke aanstellen? Hoe vaak zeggen we ‘je doet gewoon wat ik zeg’, ‘je hebt niks te willen’, ‘dat kan helemaal niet’, ‘maak je niet zo druk’, of andere soortgelijke zinnen? Ik durf te wedden dat we ons er onbewust heel vaak schuldig aan maken. En waar wij volgens deze methode aan moeten denken: hoe communiceren wij naar een vriend op een zelfde soort situatie? In de groep werd daar een voorbeeld voor gebruikt. In eerste instantie vond ik de vergelijking helemaal niet toepasselijk, maar als we ons verdiepen in een kindje is het eigenlijk hetzelfde. Het ging om een kind met een ballon. Buiten waait het weg terwijl je binnen nog had gezegd dat het kind de ballon goed vast moest houden. Hoe reageer jij?

Als ik kijk naar de voorbeelden in de groep waren we het er allemaal over eens: het is maar een ballon. De één haalt een nieuwe, de ander zegt ‘ik had je gewaarschuwd’, weer een moeder riep ‘volgende keer beter’ en nog iemand vertelde ‘pech, kom op, we moeten gaan.’ En toen werden de rollen omgedraaid. Als voorbeeld voor de ouders kwam het volgende: je poes loopt weg en niet veel later krijg je een telefoontje dat het dood gevonden is.
Heel hard, toch? ‘Ach, we halen een nieuwe voor je!’, ‘ik had je gewaarschuwd, je moet je deur niet open laten staan’, ‘volgende keer beter’ en ‘ah, wat een pech, ga je nu mee?’ Diezelfde opmerkingen die we naar kinderen maakten over iets waar zij héél verdrietig van kunnen worden, werden nu geroepen naar een ouder die over de poes heel verdrietig was. Maar wat willen we dan horen? Precies dat willen kinderen ook. Want ze willen geen nieuwe ballon, ze willen de ballon die weg is. Ze willen niet dat je boos doet of kortaf. Ze willen begrepen worden. Dat ze verdrietig zijn omdat de ballon weg is en dat dat erkend wordt.

Volgens How2talk2kids hebben kinderen het nodig dat hun gevoelens worden geaccepteerd en gerespecteerd. De vaardigheden die daar bij horen;

– Luister rustig en aandachtig. Stel geen vragen, doe je telefoon weg en stop waar je mee bezig was. Ga naast je kindje op ooghoogte staan. Niet tegenover hen. Wil je zelf iemand aankijken als je boos of verdrietig bent? Je luistert naar wat jouw kindje te vertellen heeft.

– Erken hun gevoel. Je hoeft nog steeds niets te vragen maar kunt reageren met ‘oh’, ‘hmm’ of ‘ja’. Meer niet.

– Benoem het gevoel. ‘Je bent boos’ of ‘Ik zie dat het niet lukt, dat moet frustrerend zijn.’ Probeer ‘ik snap’ en ‘ik begrijp’ te vermijden. Want je snapt en begrijpt dat peuterbrein niet en je moet eerlijk en oprecht handelen. Kan jou het schelen dat die ballon weg is? Nou dan. ‘Je bent verdrietig omdat je ballon weggewaaid is.’

– Verwoord het verlangen van een kind eventueel in een fantasie. Vooral erg fijn bij die kleintjes: ‘wat zou het fijn zijn als…’. Als extra punt, dus.

– Accepteer het kinds gevoelens als je onacceptabel gedrag stopt/redigeert. Mocht je kind zo boos zijn dat het ergens mee gaat gooien, moet je te allen tijde dat eerst stoppen voordat je overgaat naar punt 1. Daarna kun je dus rustig en aandachtig luisteren en vertellen wat je wil zien. Laat je kind bijvoorbeeld stampen om te laten zien hoe boos het is. Ben je zó boos (zachtjes stampend voordoen) of zóóó boos (heel hard stampen)? Vaak zijn die kinderen dan alweer afgeleid.

In het boek stond een mooi voorbeeld:

Hoe we geneigd zijn te reageren. Wel in een iets extreme vorm, haha.

Volgens How2talk2kids methode.

Voorbeelden
Waar het vooral om gaat is dat als je kind boos, verdrietig of wat dan ook is, het melkpannetje is overgekookt. Er kan dus niks meer bij. Ga niet boos of gefrustreerd terug reageren. Dan blijft het overkoken en gaat het echt niet beter. Met rustig en aandachtig luisteren haal je in ieder geval die pan van het vuur en kun je daarna het gevoel erkennen en benoemen.

Een klein voorbeeld: je kind zegt opeens ‘ik vond mijn verjaardagsfeest stom!’ Ikzelf zou reageren met ‘nee joh, het was toch hartstikke gezellig?’ of ‘mama vond het wel heel leuk!’ Eigenlijk neem ik mijn kind dan niet serieus waardoor hij wat boos kan worden. Beter kan ik zeggen: je bent verdrietig omdat je je feestje stom vond’ of ‘er is iets gebeurd waarom je je feestje stom vond’. Zo geef je je kind de ruimte om meer uitleg te geven. Als het zegt ‘ja’ of met een antwoord komt hoef je alleen maar te reageren met ‘o’, ‘hmm’ of ‘ja’. Ander voorbeeld uit de map: je kind roept opeens ‘ik wil niet dat de oppas komt, ik wil dat jij thuisblijft!’ We weten allemaal dat kinderen graag hun moeder hebben. Ook als papa thuis is, mag mama evengoed niet weg. Ook dan moeten we ze serieus nemen en vooral niet zeggen ‘maar papa/oppas is er toch?’ Want nee, jij wil ook geen andere poes als vervanging! Hoe we dan het beste kunnen reageren? ‘Je bent heel verdrietig dat mama weg gaat. Wat zou het fijn zijn als mama thuis kon blijven. Welk boekje ga je straks met papa/oppas lezen?’ Gebruik geen ‘maar’ en werk met korte zinnen. Dat was de boodschap tijdens de ochtend.

Alles draait dus helemaal om het kind: alle gevoelens worden geaccepteerd, je moet je inleven in je kind, beschrijf het gevoel en wees specifiek, let op het melkpannetje dat eerst van het vuur moet en dan pas iets kan handelen, doe een ritssluiting op je mond en probeer niet allemaal vragen te stellen en wees eerlijk.

Ik vond het heel erg interessant en heb het al twee keer in de praktijk gebracht. En verrek, het werkt als een trein. Probeer het eens!

Ik zal volgende keer iets dieper ingaan op bouwsteen twee want ook daar kunnen we nog veel van leren. Hoe zorgen we ervoor dat de kinderen zich aan onze regels houden en meewerken? Later meer.